Πολλές φορές αναρωτιόμαστε αν υπάρχει σχέδιο για τον αγροτικό τομέα. Η απάντηση είναι πως, ναι, υπάρχει σχέδιο. Η Ελλάδα πορεύεται με βάση τις επιταγές της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η οποία έχει βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020. Το ΠΑΑ 2014-2020, λοιπόν, είναι ένας οδικός χάρτης και, παράλληλα, το μέγιστο χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τον εκσυγχρονισμό των αγροτικών περιοχών. Έτσι η σημασία του είναι τεράστια, αφού χωρίς την παραγωγή και τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων η επόμενη ημέρα για την ελληνική οικονομία θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ωστόσο, για να μπορέσουμε να περάσουμε στην επόμενη ημέρα του αγροδιατροφικού τομέα, θα πρέπει να  υλοποιήσουμε επενδύσεις, οι οποίες θα αφήσουν «δημιουργικό αποτύπωμα» στις αγροτικές περιοχές. Δηλαδή να είναι εδραίες και να δημιουργούν όρους οικονομικού μικροκλίματος.

Οι ευκαιρίες που προκύπτουν από το ΠΑΑ και τις ιδιωτικές επενδύσεις για τους αγρότες, τις αγροτικές επιχειρήσεις και τα συνεργατικά σχήματα του αγροτικού τομέα, είναι σημαντικές και συμπυκνώνονται στα παρακάτω:

• προτεραιότητα στους νέους αγρότες για την υλοποίηση Σχεδίων Βελτίωσης με προσαύξηση του ποσοστού επιχορήγησης και πριμ πρώτης εγκατάστασης που μπορεί να αξιοποιηθεί ως ίδια συμμετοχή για την υλοποίηση μεγαλύτερου επενδυτικού σχεδίου
• εκσυγχρονισμός γεωργικών εκμεταλλεύσεων με προτεραιότητα στις ορθολογικές επενδύσεις
• ενίσχυση για την παραγωγή ποιοτικών και πιστοποιημένων προϊόντων που βρίσκουν ευκολότερα το δρόμο προς τις απαιτητικές αγορές τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού
• ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ παραγωγών και δυνατότητα για σύσταση Ομάδων Παραγωγών και κάλυψη λειτουργικών δαπανών κατά τα πρώτα 5 έτη, αλλά και δυνατότητα για την υποβολή φακέλου στα Σχέδια Βελτίωσης ή/και επενδυτικού σχεδίου στο μέτρο της μεταποίησης/εμπορίας, προκειμένου να ωφεληθούν όλα τα μέλη της Ομάδας.

Ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης είναι τα Σχέδια Βελτίωσης. Έχουν περάσει περίπου 6 χρόνια από το 2011 όταν εκδόθηκε η τελευταία πρόσκληση του Μέτρου 1.2.1 (Σχέδια Βελτίωσης). Η ανάγκη για εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων είναι πλέον άμεση και η ζήτηση που καταγράφεται είναι μεγάλη. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, αναμένεται ότι περισσότερες από 6.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα λάβουν στήριξη για να υλοποιήσουν επενδύσεις, μέσω του σχετικού νέου Υπομέτρου 4.1 του ΠΑΑ. Το ΥπΑΑΤ έχει ήδη προχωρήσει στην προδημοσίευση των Σχεδίων Βελτίωσης και αναμένεται η πρόσκληση. Οι επενδύσεις που αναμένεται να πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνουν:

• την αξιοποίηση καλλιεργήσιμης γης με νέες τεχνολογίες και ορθολογική εκμηχάνιση,
• την αγορά και την εγκατάσταση νέων δενδρώνων,
• την παραγωγική καινοτομία,
• την παραγωγή ποιοτικών και πιστοποιημένων προϊόντων,
• την ενεργειακή αυτονομία,
• τη διαχείριση αποβλήτων, αλλά και
• τις επενδύσεις συνεργατικών σχημάτων.

Σε κάθε περίπτωση, η επένδυση που θα επιλέγεται από τον υποψήφιο επενδυτή (αγρότη, αγροτική επιχείρηση ή συνεργατικό σχήμα), θα πρέπει να τον φέρνει σε πλεονεκτικότερη θέση στο μέλλον και να διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα της εκμετάλλευσής του. H επιλογή της επένδυσης δεν θα πρέπει να γίνεται βάσει του ποσοστού και του ποσού της επιχορήγησης που λαμβάνεται. Αυτή η λογική κατά την υλοποίηση επενδύσεων είναι ριψοκίνδυνη και συνήθως έχει αποτέλεσμα την αδυναμία υλοποίησής τους.

Επιπλέον των Σχεδίων Βελτίωσης, παράλληλα, είναι «ανοιχτά» και άλλα σημαντικά μέτρα. 

Ένα από αυτά είναι το νέο πρόγραμμα για την εγκατάσταση των νεών γεωργών, το Υπομέτρο 6.1 «Εγκατάσταση Νέων γεωργών», που στοχεύει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ηλικιακής ανανέωσης και της δημιουργίας επιχειρηματιών γεωργών που θα αξιοποιούν ορθολογικά τους διαθέσιμους πόρους και θα διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες προκειμένου να διαχειρίζονται βιώσιμες εκμεταλλεύσεις. Η Τράπεζα Πειραιώς ήδη από το 2013 είχε διαγνώσει την ανάγκη αυτή και είχε σχεδιάσει το εξειδικευμένο δανειακό της πρόγραμμα «Υποστήριξη Νέων & Νεοεισερχόμενων Αγροτών». Έκτοτε, με ευέλικτους όρους προσφέρει την απαραίτητη ρευστότητα για την κάλυψη των αναγκών της αγροτικής εκμετάλλευσης για την αρχική εγκατάσταση και για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδυτικών δαπανών.

Ένα ακόμη σημαντικό μέτρο είναι αυτό της μεταποίησης, το σχετικό Υπομέτρο 4.2 (Δράση 4.2.1 & Δράση 4.2.2). Το Υπομέτρο αποσκοπεί στην στήριξη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση, εμπορία ή/και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων. Βασικός στόχος του μέτρου είναι το ζητούμενο για την ελληνική γεωργία. Η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, αλλά και η ενθάρρυνση χρήσης της καινοτομίας και νέων τεχνολογιών σε επίπεδο προϊόντος, παραγωγικής διαδικασίας, αλλά και συσκευασίας. Παράλληλα, στόχος είναι η προώθηση διαδικασιών φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Μεταποίηση και εμπορία ανταγωνιστικών προϊόντων υψηλής ποιότητας, επίσης, που μπορεί να προσφέρει πολύτιμες και σύγχρονες θέσεις εργασίας.

Η Τράπεζα Πειραιώς στηρίζει τον αγροδιατροφικό τομέα στοχευμένα και εστιάζει στην αξιοποίηση του νέου ΠΑΑ με χρηματοδότηση σε βιώσιμες επενδύσεις:

• για τον εξορθολογισμό του κόστους παραγωγής και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της εκμετάλλευσης (π.χ. σύγχρονα μηχανήματα, παραγωγική καινοτομία)
• για την ορθολογικότερη χρήση του νερού και τη μείωση των απωλειών
• για τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποκλειστικά για τις ανάγκες της εκμετάλλευσης
• για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων
• για την ενίσχυση της εξωστρέφειας μέσω της παραγωγής ποιοτικών αγροτικών προϊόντων.

Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 αναμένεται να ενισχύσει τις επενδύσεις στον αγροδιατροφικό τομέα σημαντικά. Ωστόσο, κομβικό ρόλο στην υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων των αγροτών παίζει η εξασφάλιση των αναγκαίων ιδίων κεφαλαίων. Η Τράπεζα Πειραιώς είναι έτοιμη να χορηγήσει επενδυτικά δάνεια και στο πλαίσιο του νέου ΠΑΑ καθώς έχει ήδη προετοιμάσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων. Το πακέτο αυτό περιλαμβάνει το επενδυτικό δάνειο, τη δυνατότητα έκδοσης εγγυητικής επιστολής για τη λήψη της προκαταβολής και το δάνειο έναντι επιχορήγησης για συνολική κάλυψη των αναγκών, ενώ είναι έτοιμη να υποστηρίξει οποιοδήποτε επιπλέον χρηματοδοτικό εργαλείο επιλεγεί για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του ΠΑΑ.

Με αυτό τον τρόπο επιδιώκουμε να συμβάλουμε έμπρακτα και καθοριστικά στην ενίσχυση των αγροτών και των αγροτικών επιχειρήσεων, εξασφαλίζοντάς τους την απαραίτητη στήριξη για να προχωρήσουν στον εκσυγχρονισμό των δραστηριοτήτων τους και δίνοντας τα χρηματοδοτικά εχέγγυα που λείπουν για την επιτυχή υλοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης.